Orta əsr Avropasında yüzlərlə qadınların qətl edildiyini bilirdinizmi? Bunun səbəbi isə qadınların cadu-pitiyə olan sonsuz marağı idi.
Cadugərlər kimlər idi?
Publika.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, Qərbi Avropada şeytanla ünsiyyətə girib ruhunu ona sataraq fövqəltəbii qabiliyyətlər əldə edən qadınlara cadugərlər deyilirdi. Və onlar insanlar üçün böyük təhlükə mənbəyi hesab olunduğu üçün işgəncə verilərək amansızcasına öldürülürdü. Tarixi mənbələrdə göstərilir ki, ilk cadugər qadın İnkivizisiya əmri ilə 1180-ci ildə Tuluza şəhərində yandırılıb.
Əslində isə ifritə və cadugərlərlə bağlı inanclar antik dövrlərə söykənir. Lakin Roma imperiyasının xristianlığı qəbul etməsindən sonra cadugərlərin həyatı xüsusilə kabusa çevrilməyə başlayır. Şəhərlərdə tək Allahlı dinin yayılmasına qarşı çıxan yox idi, kəndlərdə isə insanlar çoxtanrıçılığa ibadət etməyə davam edirdi. Kilsə bütpərəst kəndliləri şeytana qulluq etməkdə ittiham edərək onlara cadugər damğası yapışdırırdı.
Rahiblər məzhəb azğınlıqların və digər təriqətlərin yayılmasınının qarşını almaq üçün inkivizisiya qurmağa qərar verdi. İnkvizisiya orta əsrlər Qərbi Avropa ölkələrində katolik kilsənin keçirtdiyi siyasətin, həmçin bu siyasəti yerinə yetirən təşkilatın adıdır. İslahatlara dözümsüzlük nümayiş edən katolik kilsəsi geniş şəkildə "kafirlərə" qarşı repressiyalar kampaniyasına vüsət verirdi. Əsasən İspaniya, Fransanın cənub-qərbində, İtaliyanın və Almaniyanın cənubunda geniş tətbiq olunurdu. Mütərəqqi insanlar dinin ehkamlarına zidd təbliğata görə müxtəlif işgəncələrə məruz qoyulur, diri-diri tonqallarda yandırılırdı. İnkvizisiya tərəfindən öldürülən məşhurlar arasında Cordano Bruno, Yan Qus, Janna Dark və bir sıra başqaları var. Tarixi mənbələrə görə, 50 min insanın cadugərlikdə günahlandırılaraq ölümə məhkum olduğu güman edilir.
16-cı əsrdə “cadugər ovu” özünün ən yüksək səviyyəsinə çatır. Çünki baş verən bütün pisliklərin əsas günahkarı cadugərlər sayılırdı.
Əslində isə bu, böyük depressiya və iqtisadi böhranın yaratdığı hiddətin qarşısını almaq üçün tətbiq edilən bir taktika idi. Dövlət başçıları əmin idi ki, bununla xalqı qorxu və təzyiq altında idarə etmək mümkün olacaq. Qurbanların əsas hissəsini cadu ilə məşğul olan insanlar təşkil edirdi.
Cadugərlərin məhv edilməsi kişi suveren cəmiyyəti quruluşuna uyğun gəlməyən insanların və ayinlərin aradan qaldırılması kimi də səciyyələndirilir. Kilsənin cadugərlərə qarşı mübarizə aparmasının başqa bir səbəbi kimi üsyankar qadınların rolunun azaldırması göstərilir.
Cadugərlər necə seçilirdi?
Bunu bədəndəki doğuş ləkəsi ilə müəyyən edirdilər. Belə ləkələr o insanın şeytanla əməkdaşlıq etdiyinin bir sübutu sayılırdı. Ya da meşədə yabanı otlar toplayıb tərəvəz şorbası bişirən qadınlar cinlərdən əmr aldığı və onlar üçün ziyafət düzəltməkdə təqsirləndirilərək ağır cəzalara məhkum olunurdular.
Həmçinin kilsədə ayin zamanı əsnəyən qadının içinə cinlərin girdiyi iddia olunurdu. Guya ki, bu zaman cinlər müqəddəs sözləri eşidib qaçmağa çalışırdı.
Cadugərlərin adətən bəzi yabanı, gözə çarpmayan yerlərdə və ya mağaralarda gecələr şeytana ibadət etdiyi deyilirdi. Bu ayinə "Sabbat" adlanırdı.
Malleus Malefikarum adlı kitabda cadu ilə məşğul olan qadınların şeytanla müqavilələr bağladığı, sonra isə həzz dolu və açıq-saçıq qeyri-insani davranışlar nümayiş etdirdiyi irəli sürülüb. Buraya uşaq qurban etmək, kannibalizm, qrup seks, əxlaqsız cinsi münasibətlər, hətta bəzi təsvirlərdə katolik ayinlərin və xaçın təhqir edildiyi də bildirilir. Cadugərlər adətən mamaça və ya otlarla məşğul olan, çirkin və tək yaşayan, yaşlı və ya dul qadınlar olurdu. Cadugər adlanan 50 yaşdan yuxarı, uzun dırnaqlı, şəhvət düşkünü olan dul qadınlar gecələr küçə-küçə gəzərək pislik etməklə məşğul olarlarmış.
Cadugərlərə qədim türk nağıl və əfsanalərində də rast gəlinir. Onlar bizdə daha çox küpə girən qarı kimi xarekterizə olunurdu.
Aytən
